“TOKSİK İNSANLARLA İLETİŞİMİ NASIL YÖNETMELİYİZ?”

Toksik ilişkiler hayatımızın her alanını olumsuz etkiliyor. Söz konusu iş hayatı ve kariyerimiz olduğunda, toksik çalışanla da yöneticiyle de çalışmak içinden çıkılması zor birçok durumu beraberinde getiriyor. Seçme şansımız yoksa eğer, bu iletişimi nasıl yöneteceğiz? İstifa etmek ya da işten çıkarmak bir çözüm mü? Uzun yıllardır çeşitli platformlarda toksik yöneticilerin ekipleri ile sürdürdükleri iletişime tanıklık ettim. Herkesi eleştiren, kontrol etmeye ve sürekli baskı altında tutmaya çalışan bu profil, tüm çalışanların motivasyonunu düşürmekle kalmaz, iş performansını da olumsuz etkiler. Sürekli stres ve gerginlik yaratan bu kişiler genellikle agresif ve duygusal olarak istikrarsızdır. Çalışan geri bildirimlerini önemsemez, en küçük meseleleri bile hızlıca büyütebilirler. Çalışanlarının fikirlerine ve önerilerine kapalı olduklarından, yaratıcılığı kısıtladıkları, şirketin inovasyon ve gelişim potansiyelini sınırladıkları da söylenebilir. Uzun süre toksik yöneticilerle çalışanlarda depresyon, anksiyete ve diğer bazı başka sağlık sorunları oluştuğu doğrudur. Bu yöneticilerle çalışan kişilerin mutsuzluğu elbette verimliliklerine de yansır. Şirket kârlılığı düşük, işten çıkma oranı ise yüksek olur. Peki ya toksik çalışanlar? İş yerinde stres, kavga, düşmanlık ve olumsuz bir ortam yaratarak diğer çalışanları olumsuz etkileyen ve iş performansını düşüren kişiler. Hepimizin gergin, kızgın veya depresif olduğu dönemler var. Ancak toksik insanlarda bu durum kronik hale geliyor. Ekibi aşağıya çeker, motivasyonlarını düşürür, sürekli eleştirir, dedikodu yapabilir, hataları sürekli vurgulayabilir ve iş birliği yapmaktan kaçınabilirler. Toksik çalışanlar genellikle iş yerinde olumsuz bir enerji yayarak iş verimliliğini olumsuz etkiler ve iş ortamını da toksik hale getirebilir. Bu nedenle toksik çalışanlara tıpkı toksik yöneticiler gibi müdahale edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması önemli. Toksik çalışanlar işlerinden çoğunlukla kendileri ayrılmaz ama müdahale edilmezse onlar yüzünden pek çok kişi işten ayrılabilir üstelik kurumunu ve işini severken. Toksik çalışanların çoğu neden ayrılmaz? Çünkü çoğu zaman yeterince seçenekleri yoktur. Başka bir iş bulmak onlar için kolay olmayabilir ve bunun farkındadırlar. Hatta toksik davranışlarına tolerans gösteriliyor ve alttan alınıyor bile olabilirler.Çünkü yöneticinin onlara ihtiyacı vardır ya da ihtiyacı olduğunu düşünüyordur. Kalmasının ayrılmasından daha iyi olduğunu zannedip bu kişileri tolere etme yoluna gidebilirler. Sonunda da saygısız, sitemkar, düşmanca veya zorbalık içeren davranışların kurum içinde yerleşmesine ve kurum kültürüne dönüşmesine sebep olurlar. Gözlemlerim ve deneyimlerim doğrultusunda ister yönetici ister çalışan olsun bu profil ile çalışanlara önerilerimi şöyle sıralamak isterim:

• Durum ne kadar zorlayıcı olursa olsun sabırla çözüm odaklı olmaya özen gösterin. Yapıcı çözümler sadece sizin değil tüm şirketin menfaati için gerekli.

• Öncelikle sorunu tanımlayıp hangi davranışların problem yarattığını belirleyerek başlayabilirsiniz.

• Duygularınızı, düşüncelerinizi ve endişelerinizi açık dille ifade edin. Üzüldüğünüz, kırıldığınız veya kızdığınız olayları paylaşın.

• Toksik birine karşı hemen sert bir tutum almak yerine, iş birliği yapmaya ve iletişim kurmaya çalışmak daha etkili olabilir. Sorunların çözümü için iş birliği yaparak ortak noktalar bulmaya çalışın. Bu, profesyonel tavrınızı terk edeceğiniz anlamına gelmez sadece sakin ve mantıklı bir iletişim zemini hazırlar.

• Eğer sağlıklı bir dönüş alamıyorsanız araya mesafe koymaktan çekinmeyin. Kendi sınırlarınızı belirleyin ve kendinizi daima korumaya özen gösterin. İşiniz ile kişisel alanınız arasında sağlıklı bir denge sağlayın ve sınırlarınızı aşmasına izin vermeyin.

• Alternatif çözüm yolları arayın. Belki de çalışanın motivasyonunu artıracak veya davranışını değiştirecek farklı yaklaşımlar deneyebilirsiniz. Ama baskı ve zorbalıklar devam ediyorsa sessiz kalmayın.

• İş arkadaşlarınız, yakınlarınız ya da mentorlarınızdan destek alabilirsiniz. Bu, size yalnız olmadığınız hissini verecek. Destek istemekten çekinmeyin. İnsan kaynakları birimine her zaman başvurabilirsiniz.

• İster toksik çalışan ister toksik yöneticiyle mücadele edin her zaman özgüvenli, kendinizden emin ve kararlı durun.

Yukarıda sözünü ettiğim türden bir desteğin yeterli olmadığı düşünüyorsanız profesyonel yardım da alabilirsiniz. Bir kariyer koçu ya da psikolog size destek olabilir. Her durumda, toksik çalışanların çalışma ortamındaki zararlı etkilerini minimize etmek önemli. Amaç, iş verimliliği ve çalışan memnuniyeti ise toksik yönetici veya toksik çalışanlar, ekibinizdeki en yüksek performanslı kişiler bile olsa sorunu bir an önce tanımlayın ve çözün. Ya da bu kişilerle yolunuzu ayırın.

Değerli okuyucumuz,

Bu haberin detayını Business Türkiye dergisinde bulabilirsiniz.