DEĞİŞİME AYAK UYDURUYORUZ
Türkiye’de internet üzerinden eve yemek siparişi verilebilecek bir platform oluşturma fikriyle yola çıkan, 2000’li yılların başında internet kullanımı ve internet üzerinden alışverişin yaygınlaşmasıile hızla büyüyen Türkiye’nin en büyük çevrimiçi yemek siparişi portalı Yemeksepeti, bugün 69 ilde, 30 bini aşkın üye restoran ile 15 milyon kullanıcıya hizmet sunuyor. Yemeksepeti’ni internet alışverişinin henüz olgunlaşmadığı bir dönemde faaliyete geçirmiş olmanın ve kullanıcı memnuniyeti odaklı iş anlayışının önemine vurgu yapan Yemeksepeti CEO’su Nevzat Aydın, CEO olmak köşemizin konuğu oldu. Başarının sürdürülebilirliğinin yollarını paylaşan Aydın, “Dünyadaki değişime adapte olmak için artık eskisinden çok daha hızlı, çevik ve dinamik hareket etmek durumundayız.” dedi.
Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü ve ardından San Francisco Üniversitesi’nde MBA programını bitirdiniz. Kurumsal şirketlerde bir süre tecrübe edindikten sonra sizi birkaç girişimci ortağınız ile beraber Yemeksepeti’ni kurmaya teşvik eden ne oldu? Projeyi hayata geçirme sürecinizi paylaşır mısınız?
2000’li yılların başında San Francisco’daki MBA eğitimim sırasında, Silikon Vadisi’nde hem start-up hem de yemek siparişi modellerini gözlemleme şansım oldu. Farklı modeller mevcuttu fakat Yemeksepeti modelinin birebir aynı modeli yoktu.Türkiye’de internet üzerinden eve yemek siparişi verilebilecek bir platform oluşturma fikrini hemen hayata geçirmek istedim ve eğitimimi tamamlamadan Türkiye’ye döndüm.Aslına bakarsanız, Yemeksepeti fikri oldukça riskliydi. Çünkü o yıllarda internet kavramı daha yeni yeni hayatlarımıza giriyordu ve birçok kişinin evinde ve iş yerinde internet yoktu. Yemeksepeti’ni kurarken amacımız insanlara “Bu olmadan önce ne yapıyormuşuz.” dedirtecek bir iş modeli sunmaktı. Yemeksepeti’nin iş
modelini kurguladığımız sırada, benzeri dünyada olan bir model değildi. Hatta ekip olarak biz bile Yemeksepeti için erken yola çıktığımızı ve bu yolda
bir süre zarar edeceğimizi biliyorduk.O dönemde insanlar daha temel şeyler için internet kullanıyordu. Biz “Yemek siparişi de verebilirsiniz.” diye
ortaya çıkınca garip karşılandı. Ancak şöyle de bir gerçek var ki; bu hizmeti internetin yaygınlaştığı ve internetten alışverişin olgunlaştığı bir dönemde
faaliyete soksaydık, bugün bulunduğumuz güçlü ve lider konumda da asla olamazdık. Yemeksepeti 2001 yılında kuruldu ve internet penetrasyonunun
oldukça düşük olduğu bir dönemde anlaştığımız restoranların çok az bir kısmı internete bağlıydı. Biz siparişleri internetten alıp, restoranlara faksla iletiyorduk. İlk 5 yılımızda yaşadığımız sorunları restoranlarla olan kuvvetli ilişkilerimiz sayesinde atlatabildik. Onların işlerinin gelişmesi için mümkün olduğunca destek verdik. Üye restoranlarımız kazandıkça,biz de kazandık. Öte yandan kullanıcı memnuniyeti odaklı iş anlayışımızla, kullanıcılarımızın yanında olmak, onları mutlu etmek ve her daim en iyi hizmeti vermek için ürünümüzü geliştirdik.
Kariyerinize, yürüdüğünüz yolda size ışık tutan ve ilham aldığınız liderler oldu mu?
İlk sırada Jobs geliyor.Jobs şu andaki teknolojik hayatımızın kriterlerini direkt olarak etkiledi.Her zaman zeki ve yenilikçi düşünce yapısına sahip olması ve azmiyle devrimsel nitelikte, birçok teknoloji ürününün öncüsü oldu.Jobs bilgisayar teknolojisini deyim yerindeyse, demokratikleştirerek ve makineleri sıradan kullanıcıların da erişebileceği gibi daha küçük ve daha ucuz bir forma getirerek bilgisayar endüstrisinde devrim yarattı.Bu devrim sadece teknoloji sektörünü değil, tüm hayatımızı büyük oranda değiştirdi. Bana ilham veren diğer isimler; Jeff Bezos, Larry Page, Nicholas Tesla gibi alanında önemli ve fark yaratan kişiler.
Patron ve CEO’lar sık sık gerçekleştirdikleri iş seyahatlerini yeni iş fikirleri edinme ve farklı projeler keşfetme fırsatı olarak görüyor. Sizin yurt dışı seyahatleriniz de bu yönde mi gerçekleşiyor? Sizi etkileyen bir keşif seyahatiniz oldu mu?
Liderlik aslında yaşanılan zorluklar ve aşılan engeller olarak da tanımlanabilir. Zorlu ve belirsiz dönemlerde iyi yönetim, perakende gibi dinamik,
pek çok parametreden etkilenen sektörlerde olmazsa olmaz. Geride bıraktığımız yıllarda sektörde çetin dönemleri yaşadık. Dünyada çok sık rastlanmayan, sekiz oyuncunun rekabet ettiği Türkiye pazarında liderliğimizi pekiştirmeyi başardık. Ekonomik konjonktür açısından teknoloji ürünlerindeki taksit sınırlamaları, vergi değişimleri gibi farklı zorlukları da göğüsledik. Benim için yaşanan zorlukların nedenlerini ve hedefe koşarken yarattığı engelleri
doğru analiz etmek ilk adım. Tüm krizlerin aynı zamanda önemli fırsatları da içinde barındırdığına inanıyorum. O nedenle verileri çok boyutlu okumaya, trendleri izlemeye her zaman öncelik veriyorum. Kriz dönemlerinde, tüketicinin nabzını tutarak zorlu bir ortamda onlar için nasıl bir değer yaratırsak hedefe koşabileceğimize bakarım. Bu süreçte de yönetimin ve çalışma arkadaşlarımın görüşlerine başvururum. Ayrıca iş ortaklarımızla da yeni yaklaşımlar, planlar üzerinde çalışırız. Sadece krizden az etkilenmeyi hedeflemek yerine, mevcutta yaptıklarımıza ne katabiliriz, neyi farklı yapabiliriz, yaratıcı ve yeni ne ortaya koyabiliriz konusunda tüm ekibi yönlendirmeye öncelik veririm.
Bana göre yeni iş fikirleri geliştirmekve projeler üretmek için gündemiçok iyi takip etmek gerekiyor. Bununda birden fazla yolu var: Çok iyigözlem yapabilmek, çok okumak, çokgezmek, yenilikleri deneyimlemek, bualanlarda dünya çapında ilham verenbaşarılı kişileri ve çalışmalarını yakındantakip etmek gibi. Dolayısıyla işve özel hayatımızdaki tutkuların birbirindenkeskin çizgilerle ayrıldığınıdüşünmüyor, birbirini beslediğineinanıyorum. Bu nedenle iş seyahatlerimibu ikisini içerecek şekilde planlamayaözen gösteriyorum. Yemek,futbol, internet ve seyahat gibi özelhayatımda vazgeçemediğim pek çoktutkum var. Gerek Türkiye’de gereksede yurt dışında gittiğim yerlerde köşebucak gezip sürekli yeni yemeklerdenemek benim için çok büyük birzevk. Seyahatlerimde yeni restoranlarkeşfetmek her gittiğim rotada birinciönceliğim oluyor, hatta seyahatprogramımın çoğunluğunu bununetrafında kurguluyorum.Şimdiye kadar gerçekleştirdiğimiş seyahatlerim arasında beni çoketkileyeni ise Endeavor Outliersprogramı ile San Francisco’da gerçekleşentoplantıydı. Endeavor Girişimcileriarasından dünyada en başarılı%5’lik dilimin katılmaya hak kazandığı Endeavor Outliers etkinliğinde;benzer hedeflere ulaşmaya çalışan,yerel ve global ölçekte fark yaratmışEndeavor girişimcileri bir araya geliyorlarve birbirlerinden birçok şeyöğreniyorlar.Özel olarak davetli girişimcilerinkatıldığı etkinlikte şirketlere yönelikhazırlanan ileri aşama içeriklerle Endeavorağından, Silikon Vadisi’ndenve iş dünyasından liderlerle bir arayagelme fırsatını yakaladım. Bu etkinliktegirişimcilere sağlanan birebirgörüşmeler ve birçok tartışma seansıbenim için oldukça ilham vericiydi.
Türkiye’nin en büyük çevrimiçi yemek siparişi portalı Yemeksepeti ile e-ticaret anlayışına yepyeni bir boyut getirdiniz. Henüz Türkiye’de internet ve bilgisayar kullanımı çok yaygın değilken kurulan şirketin başarı yolculuğunda dönüm noktaları nelerdi?
İki önemli kırılma noktası oldu. Biri2005-2006 döneminde insanların internetievlerinde kullanmaya başlaması.İkincisi ise internet üzerindenalışveriş devri. Yemeksepeti de bu ikigüçten yararlandı. Ayrıca, mobil cihazpenetrasyonunun artışı, 3G ve4G’nin hayatımıza girmesiyle mobilinternet kullanımının yaygınlaşmasıve sosyal medyanın artan bir şekildeyaygınlaşması da son 20 yıldaYemeksepeti’nin başarısını etkileyenen önemli gelişmelerden.
Değerli okuyucumuz,
Bu haberin detayını Business Türkiye dergisinde bulabilirsiniz.