İŞ HUKUKU YAKA RENGİ İLE İLGİLENMEZ !

Amerikan şirketleri ile günlük hayatımıza girmiş CEO kavramı ile ilgili Türk hukuk sistemi içinde yapılmış bir tanımlama ve hukuki statü bulunmamaktadır. Şirketlerdeki en üst düzey yönetici olarak tanımlanabilecek CEO’lar, “beyaz yakalı çalışan” olarak da ifade edilmektedir. Oysa iş hukuku içinde çalışanların yaka renklerine göre ayrım yapılmamakta, iş sözleşmesi ile çalışıyorsa, kısaca iş hukukunun kapsamı içinde ise yaptığı iş, aldığı ücret ne olursa olsun “işçi” olarak tanımlanmaktadır. Günümüzde yaygın bir biçimde CEO’ların şirketlerle aralarındaki ilişki, bir iş ilişkisi ya da vekalet ilişkisi olduğu görülmektedir. Bu nedenle tespit edilmesi gereken nokta, CEO’nun iş sözleşmesi ile çalışıp çalışmadığıdır.

Bir çalışanın işçi olarak nitelendirilmesi için, aradaki ilişkinin iş sözleşmesi olması gerekmektedir. Aradaki ilişki, iş sözleşmesinden kaynaklanıyorsa artık çalışan, işçi olarak kabul edilir. Sözleşmenin yazılı veya sözlü yapılması iş hukuku bakımından önem arz etmez. Bir kimsenin işçi olup olmadığı ise bağımlılık esasıyla çalışma unsuru ile tespit edilir. İş Kanunu’nda işçi, ücret karşılığında işverenin emir ve talimatları altında iş görme borcunu ifa eden kişi olarak tanımlandığından işçi olmayı karakterize eden ve “kişisel ve hukuki ba- ğımlılık unsuru” olarak adlandırılan bu unsur, CEO’ların çalışma ilişkisinde tespit edilebiliyorsa, CEO da işçi konumundadır. CEO şirketin en üst düzey çalışanı olduğu gibi, en yetkili ve bir anlamda en özgür çalışanıdır. CEO’ya sınırları ana sözleşmeyle ve iç yönergeyle çizilmiş olan bir yetki alanı tanınır ve bu yetki alanı dahilindeki tüm kararlar, CEO tarafından alınır. Ancak bu durumda dahi, şirketin yönetim kurulunun yetkisinin tamamen ortadan kalkmadığı, CEO’nun belirli dönemlerde yönetim kuruluna raporlar sunduğu ve bir anlamda yönetim kurulunun CEO üzerinde gözetim yetkisinin bulunduğu görülmektedir. Bu unsur, CEO’nun işverenin emir ve talimatları altında çalışma ve işçi olma statüsünü kuvvetlendirmektedir.

Şirketin üst düzey çalışanı olarak kabul edilen CEO, iş hukuku bakımından işveren vekilidir. İş Kanunu’nda işveren vekili, işveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimseler olarak tanımlanmış; işveren vekilinin bu sıfatla işçilere karşı işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan işve- ren sorumlu olacağı düzenlenmiştir. İşveren vekili her ne kadar yönetim kademesinde yer alıyor olsa da, iş verenden aldığı talimatlarla yönetim görevini yerine getirmekte ve bu ilişkide bağımlılık ilişkisi varlığını korumaktadır.

Değerli okuyucumuz,

Bu haberin detayını Business Türkiye dergisinde bulabilirsiniz.