Covid-19 salgını sonrasında dünya ekonomisini sürdürülebilir bir şekilde yeniden inşa etme amacıyla Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından sunulan Büyük Sıfırlama (Great Reset) önerisi, kapitalizme yeni bir boyut kazandırıyor. Mayıs 2020’de Birleşik Krallık Prensi Charles’ın da desteği ve katılımıyla tanıtılan öneri; ekonomik düzende yaratılacak değişimin, tüm kurumlarda, çevrede ve davranışlara etki edeceğini ve böylece daha sürdürülebilir bir dünya düzeni yaratılacağını öngörüyor. Söz konusu öneri yedi ana başlık altında toplanıyor. Bu başlıklar şu şekilde sıralanıyor;
1. Dördüncü sanayi devriminden faydalanma
2. Bölgesel kalkınmayı güçlendirme
3. Küresel iş birliğini canlandırma
4. Sürdürülebilir iş modelleri geliştirme
5 Çevreyi iyileştirme
6. Sosyal sözleşmeleri, beceri ve işleri yeniden tasarlama
7. Ekonomik toparlanmanın şekillendirilmesi
DÖNÜŞÜM GEREKLİLİĞİ
Covid-19’un yol açtığı durumları bir fırsat penceresi olarak görülmesi gerektiğini savunan Dünya Ekonomik Forumu Başkanı KlausSchwab, süreçte gösterilen birlikte çalışma ve yardımlaşma performansının bundan sonraki ekonomik düzenin belirleyici bir özelliği olması gerektiğini öne sürüyor. Daha yaşanabilir bir dünya için; toplum ve ekonominin aksayan yanlarını tümüyle ele almak ve dönüştürmek gerekliliği, var olan kapitalizmin yeniden kurgulanması zorunluluğunu doğurmakta. Bu bakış açısıyla sunulan öneri için, birlikte ve hızlı hareket etme koşulu da görüşlerde yer almakta. Pandemi süreciyle birlikte içine girilen kriz ortamı; eğitimden sağlığa, üretimden sosyal yaşama kadar her noktayı etkiledi ve en önemlisi var olan düzen içerisinde aksayan tüm parçaların da gözle görülür hale gelmesine sebep oldu. Ekonomik sistemin zayıflıkları ortaya çıkarken, Büyük Sıfırlama önerisi de tam da bu noktaların iyileştirilerek yeni bir düzene geçme gerekliliğinin altını çiziyor. Schwab’a göre Büyük Sıfırlamanın üç ana bileşeni var. Bunlar ise şu şekilde aktarılıyor;
1- Hükümetler piyasalara daha adil sonuçlara ulaşmak için öncülük etmeli.
Bu bileşene göre “paydaşlar ekonomisini” ortaya çıkaracak koşullar yaratılmalı. Daha adil sonuçlara ulaşmak için servet vergileri konması da dahil, fosil yakıtlara yönelik sübvansiyonların kaldırılması, fikrî mülkiyet, dış ticaret ve rekabete yeni kurallar getirilmesi gündeme gelmeli. Vergiler, maliye politikaları ve düzenlemeler konusunda koordineli davranılmalı.
2- Yatırımların eşitlik ve sürdürülebilirlik hedeflerini desteklemesini sağlamalı.
Birçok hükümetin uyguladığı büyük ölçekli harcama programları, ilerleme için büyük bir fırsatı temsil ediyor. Bu fonların yanı sıra özel kuruluşlardan ve emeklilik fonlarından gelen yatırımlar eski sistemdeki çatlakları doldurmak için kullanılmak yerine; daha esnek, adil ve uzun vadede sürdürülebilir yeni bir sistem yaratmak için kullanılmalı.
Değerli okuyucumuz,
Bu haberin detayını Business Türkiye dergisinde bulabilirsiniz.